Bima Sakhi Yojana काय आहे?
Bima Sakhi Yojana पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी हरियाणा राज्यातील पानिपत येथून सुरू केलेली विमा सखी योजना महिलांसाठी आर्थिक सक्षमता निर्माण करण्यासाठी एक महत्त्वाकांक्षी पाऊल आहे. या योजनेंतर्गत महिलांना तीन वर्षांच्या कालावधीत आर्थिक मदत मिळणार आहे, तसेच त्या महिलांना एलआयसी एजंट म्हणून कार्य करण्याची संधी दिली जाणार आहे.
योजना कोणासाठी आहे?
- वयाची अट:
या योजनेत 18 ते 70 वर्षे वयोगटातील महिला सहभागी होऊ शकतात. 18 वर्षांखालील किंवा 70 वर्षांवरील महिला योजनेसाठी पात्र नाहीत. - शिक्षणाची अट:
अर्जदार महिला किमान दहावी उत्तीर्ण असणे आवश्यक आहे. यामुळे महिलांमध्ये मुलभूत शैक्षणिक पात्रता निर्माण करण्यावर भर दिला गेला आहे. - अपात्रता:
- सध्या कार्यरत एलआयसी एजंट्स किंवा त्यांच्या कुटुंबातील सदस्य या योजनेसाठी अर्ज करू शकत नाहीत.
- निवृत्त एजंट्सनाही योजनेत सहभागी होता येणार नाही.
महिलांना मिळणारे लाभ
- मासिक विद्यावेतन:
- पहिल्या वर्षात महिलांना रु. 7,000 प्रतिमाह दिले जातील.
- दुसऱ्या वर्षी हे रक्कम रु. 6,000 प्रतिमाह असेल.
- तिसऱ्या वर्षी महिलांना रु. 5,000 प्रतिमाह दिले जाईल.
एकूण तीन वर्षांत महिलांना रु. 2,26,000 इतकी मदत मिळेल.
- कमिशन:
महिलांना वर्षाला रु. 48,000 पर्यंतचे कमिशन मिळू शकते, ज्यामुळे त्या आर्थिकदृष्ट्या अधिक सक्षम होऊ शकतात. - प्रशिक्षण:
महिलांना एलआयसी एजंट म्हणून कार्य करण्यासाठी तीन वर्षांचे प्रशिक्षण दिले जाईल. यानंतर त्या कमिशनवर आधारित काम करू शकतील.
अर्ज करण्यासाठी आवश्यक कागदपत्रे
- पासपोर्ट साईज फोटो
- आधार कार्ड आणि पॅन कार्ड
- शैक्षणिक प्रमाणपत्रे
- वयाचा पुरावा
- बँकेचे तपशील
महिलांनी या सर्व कागदपत्रांसह एलआयसीच्या अधिकृत वेबसाईटवर अर्ज करावा.
योजनेचे उद्दिष्ट
सरकारचे उद्दिष्ट तीन वर्षांत दोन लाख विमा सखींची नियुक्ती करणे आहे. हे महिलांना केवळ आर्थिकच नाही तर व्यावसायिक स्थैर्य देण्यासाठी एक उत्तम संधी आहे. या योजनेच्या माध्यमातून महिला स्वतःचा एलआयसी एजंट म्हणून व्यवसाय उभा करू शकतील.
महत्वाचे मुद्दे आणि मर्यादा
- एलआयसी कर्मचारी नव्हे:
विमा सखीना एलआयसीच्या कायमस्वरूपी कर्मचाऱ्यांचा दर्जा मिळणार नाही. तसेच, इतर कर्मचाऱ्यांना मिळणारे लाभ त्यांना लागू होणार नाहीत. - पदवीधरांसाठी विशेष संधी:
जे महिलाअर्जदार पदवीधर असतील, त्यांना एलआयसीसोबत डेव्हलपमेंट ऑफिसर म्हणून काम करण्याची संधी मिळू शकते. - प्रमाणपत्र वितरण:
योजनेत निवड झालेल्या महिलांना पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या हस्ते नियुक्ती प्रमाणपत्र दिले जाईल.
योजनेच्या अंमलबजावणीबाबत अनिश्चितता
सध्या योजना हरियाणा राज्यात सुरू झाली आहे, परंतु तिचा देशभर विस्तार होण्यासाठी किती वेळ लागेल, हे निश्चित झालेले नाही. राज्यनिहाय विमा सखींची निवड कधी होईल आणि नेमके किती महिलांना लाभ मिळेल, याबाबत सरकारकडून अद्याप स्पष्टता आलेली नाही.
महिलांसाठी फायदे आणि योगदान
Bima Sakhi Yojana महिलांना केवळ आर्थिक मदतच देत नाही, तर त्यांच्या कौशल्यवृद्धीसाठी आणि आर्थिक साक्षरतेसाठीही मार्गदर्शन करते. महिलांनी या योजनेत सहभाग घेतल्यास त्या आत्मनिर्भर बनू शकतील, तसेच इतर महिलांसाठी प्रेरणास्त्रोत ठरू शकतात.
