पंतप्रधान किसान सन्मान निधी योजना आणि नमो शेतकरी महासन्मान निधी योजना या दोन्ही योजना शेतकऱ्यांसाठी आर्थिक मदतीच्या रूपात मोठे आधार आहेत. या योजनांचा उद्देश शेतकऱ्यांच्या आर्थिक स्थैर्यात वाढ करणे व त्यांचं जीवनमान सुधारणे आहे. 5 ऑक्टोबर रोजी 18 वा हप्ता शेतकऱ्यांच्या बँक खात्यात जमा होणार आहे. यात दोन हजार रुपये पीएम किसान योजनेतून तर दोन हजार रुपये नमो सन्मान योजनेतून मिळणार आहेत. चला या योजनांबद्दल सविस्तर माहिती घेऊया.
पंतप्रधान किसान सन्मान निधी योजना काय आहे?
पंतप्रधान किसान सन्मान निधी योजना ही भारत सरकारची महत्त्वाची योजना आहे जी 2019 मध्ये सुरू करण्यात आली. या योजनेखाली पात्र शेतकऱ्यांना दरवर्षी 6,000 रुपये तीन समान हप्त्यांमध्ये दिले जातात. प्रत्येक हप्ता दोन हजार रुपयांचा असतो जो चार महिन्यांच्या अंतराने दिला जातो.
या योजनेचा उद्देश शेतकऱ्यांना आर्थिक सहकार्य देणे, त्यांचे उत्पन्न वाढवणे, तसेच त्यांना शेतीसाठी आर्थिक आधार उपलब्ध करणे आहे. देशभरातील 93 कोटी शेतकरी या योजनेचे लाभार्थी आहेत.
पात्रता
- भूमिधारक शेतकरी कुटुंबे या योजनेसाठी पात्र आहेत.
- शेतकऱ्यांच्या नावावर शेतीची नोंद असणे आवश्यक आहे.
योजना लाभ
- दरवर्षी 6,000 रुपये थेट बँक खात्यात जमा केले जातात.
- आर्थिक स्थैर्य व उत्पन्नवाढीस मदत.
- कोणतंही अर्ज शुल्क नसतं.
नमो शेतकरी महासन्मान निधी योजना
महाराष्ट्र सरकारने 2023 च्या अर्थसंकल्पात नमो शेतकरी महासन्मान निधी योजना सुरू केली. ही योजना पंतप्रधान किसान सन्मान निधी योजनेच्या धरतीवर राबवली जाते. यामध्ये राज्यातील शेतकऱ्यांना दरवर्षी 6000 रुपये दिले जातात. यातील प्रत्येक हप्ता 2,000 रुपयांचा असतो.
या योजनेचा उद्देश शेतकऱ्यांना केंद्र सरकारकडून मिळणाऱ्या सहकार्याबरोबर राज्यस्तरीय आर्थिक मदत देणे आहे.
पात्रता
- पीएम किसान योजनेत पात्र शेतकरीच या योजनेसाठी पात्र असतात.
- नमो योजनेचा लाभ घेत असणारे 91 लाख शेतकरी महाराष्ट्रात आहेत.
योजना लाभ
- राज्य सरकारकडून वार्षिक 6000 रुपयांची आर्थिक मदत.
- 3 हप्त्यांमध्ये रक्कम थेट बँक खात्यात जमा केली जाते.
- एकाच वेळी दोन योजनांचा फायदा मिळवता येतो.
5 ऑक्टोबरला होणारे हप्ते आणि त्यांची माहिती
5 ऑक्टोबर 2024 रोजी शेतकऱ्यांच्या खात्यात पीएम किसान योजनेचा 18 वा हप्ता आणि नमो शेतकरी योजनेचा पाचवा हप्ता जमा होणार आहे. नरेंद्र मोदी यांच्या हस्ते हा कार्यक्रम महाराष्ट्रातील वाशिम जिल्ह्यात होणार आहे.
यामध्ये शेतकऱ्यांना एकूण 4000 रुपयांची रक्कम मिळणार आहे, त्यात 2000 रुपये पीएम किसान योजनेतून आणि 2000 रुपये नमो सन्मान योजनेतून मिळणार आहेत.
विशेष बाबी
- या वेळी ज्या शेतकऱ्यांचे मागील हप्ते अद्याप जमा झालेले नाहीत, त्यांना मागील हप्त्यांचीही रक्कम दिली जाईल.
- राज्य सरकारने 2255 कोटी रुपयांचा निधी मंजूर केला असून 91 लाख शेतकऱ्यांना याचा फायदा मिळेल.
निधी वितरणात उद्भवणाऱ्या समस्या
काही शेतकऱ्यांनी मागील हप्त्यांच्या वितरणात अडचणी अनुभवल्या आहेत. चौथ्या हप्ता वाटपाच्या वेळी निधी वितरणात विलंब झाला होता. यामुळे शेतकऱ्यांनी नाराजी व्यक्त केली होती. परंतु, या वेळी राज्य सरकारने हा हप्ता वेळेत वितरित करण्याचं आश्वासन दिलं आहे.
निवडणूकांच्या पार्श्वभूमीवर योजनेचं महत्त्व
यावेळी राज्यात विधानसभेच्या निवडणुका होत आहेत. त्यामुळे महायुती सरकार विदर्भातील शेतकऱ्यांना खुश करण्यासाठी या योजनांचा फायदा करत आहे. विदर्भातील शेतकऱ्यांनी मागील लोकसभा निवडणुकीत महायुतीला जोरदार धक्का दिला होता, त्यामुळे यावेळी त्यांच्या मतदारसंघावर लक्ष केंद्रित केले जात आहे.
शेतकऱ्यांसाठी महत्त्वाची सूचना
ज्यांना या योजनेचा लाभ अद्याप मिळाला नाही, त्यांनी आपल्या बँक खात्याची माहिती पडताळून घ्यावी. आवश्यक असल्यास कृषी विभागाच्या कार्यालयाशी संपर्क साधावा.